Thema’s > Cultuur in Bonaire

De Bonaireaanse cultuur is, historisch gezien ontstaan uit Indiaanse, Afrikaanse en Europese invloeden; een samensmelting van lokaal aanwezige elementen met van buiten overgenomen gebruiken.

Als een aantal sprekende kenmerken van de Bonaireaanse cultuur merken we op:

• Het bestaan van hechte familiebanden. Dit leidt tot respect voor elkaar, betrokkenheid en hulp.
• Een pluriforme samenleving waardoor integratie van diverse culturen leidt tot verrijking en versterking, met veelkleurigheid als resultaat.
• Openheid naar de buitenwereld toe, ondanks de beslotenheid die een eiland in het algemeen zo kenmerkt. Bonaire staat open voor nieuwkomers.
• Bonairianen zijn niet dol op de zee. Veel van hen kunnen dan ook nauwelijks zwemmen. Het land is voor de mensen, de zee voor de vissen, vinden ze.
• Ja is niet altijd ja. Je zegt nou eenmaal geen nee. Je bent beleefd. Pas onder echte vrienden, bij heel veel vertrouwen, komt er soms een ‘nee’. Dat is lastig in de communicatie met Nederlanders die alles benoemen zoals zij zelf vinden, regelmatig zonder rekening te houden met hoe de ander dat zal vinden.
• Het Papiamentu als belangrijke culturele pijler, die steeds en tegen de verdrukking zijn plaats wist te behouden.
• Het bestaan en de hechte verankering in de bevolking van tal van culturele expressievormen: dans, muziek, handenarbeid, oogstfeesten en andere folkloristische uitingen. Hierbij valt in het bijzonder Rincon op, waar traditiegetrouw culturele manifestaties plaatsvinden, zoals het oogstfeest de ‘simadan’, de viering van ‘San Juan’ en ‘San Pedro, carnavals- en mascarada’ optochten. De viering van de ‘Dia di Rincon’vormt een hoogtepunt qua culturele manifestatie, daar de folklore in al haar uitingsvormen, zoals muziek,dans,spelen keuken,naar voren komt.
• De ‘kunuku’. Naast het reguliere huis, bezitten Bonaireaanse families vaak een ‘kunuku’ (een klein boerderijtje op enkele hectares grond), waar simpel, op wat ouderwetse wijze geleefd wordt, zelfvoorziening plaatsvindt (kleinschalige groente-, fruit- en geitenteelt) en feesten worden gehouden, dit, alles enigszins teruggetrokken van de ‘moderne’ cultuur.
• de inwoners van Bonaire hebben hun verschillende etnische achtergronden gecombineerd tot een unieke dansstijl. De ritmes doen denken aan Afrikaanse drum beats met moderne invloeden waardoor ze fris en nieuw overkomen.
  De Simadan, een van de meest bekende dansen op Bonaire, wordt traditioneel gedanst bij de viering van een succesvolle maïsoogst in de herfst. Iedereen in het dorp speelt een rol bij het binnenhalen van de oogst en het wordt gevierd met voedsel en drank.
  De Bari is een andere typisch Bonairiaanse dans met wortels in de oogst. De Bari wordt sterk beïnvloed door de wals, de Mazurka, de Polka, en een lokale dans ‘Baile di Sinta’, die wordt uitgevoerd rond een meiboom. De wals en de Polka kwamen uit Europa. De Rumba, Carioca, en Meringue kwamen naar Bonaire uit Noord-Caribische eilanden, terwijl Latijns-Amerika de Danza en Joropo bijdroegen.

Bronnen:
– RAPPORT VAN DE COMMISSIE INTEGRALE SOCIAAL-ECONOMISCHE AANPAK BONAIRE, mr. M.A. Pourier,, December 1992